Bayılma bir anlamda beynin kısa süreli olarak fonksiyonlarının bir kısmını yerine getirememesi ve geçici bir kapanma durumu olarak tanımlanabilir. Bayılır gibi olma (presenkop) durumunda ise şuur tam olarak kaybolmaz kişi uzanarak veya oturarak tam bayılmadan kurtulur etrafındakileri duyabilir ancak cevap veremez.
Bayılmanın en sık görülen nedenleri aşırı korku (kan verirken olan bayılmadan kötü bir haber alınınca olan bayılmaya kadar), uzun süre ayakta kalmak yada aç kalmak gibi psikolojik veya fiziki zorlu durumlardır. Nadirense ciddi kalp veya beyin rahatsızlıklarına bağlı da olabilir. Özellikle tekrarlayan, yaralanmalara yol açan , öncesinde çarpıntı, göğüs ağrısı gibi belirtilerin eşlik ettiği ve bilinen yapısal kalp hastalığı olan bayılmalar ciddi bir durumun göstergesi olabilir.
Bayılma Neden Olur?
Bayılmanın olması için son tahlilde beyne giden kan akımının artık beynin bilinç fonksiyonlarını sürdüremeyecek ölçüde azalması gereklidir. Yukarıda saydığımız durumlar bayılmaya neden olabilir.
Bu noktada dışarıdan bakıldığında aradaki farkı anlamanın mümkün olmadığı nörolojik nedenli şuur kayıplarını bayılmadan ayırmak gerekir. Sara (epilepsi) gibi hastalıklarda beyin kanlanmasında bir bozulma olmaz ancak beynin sinirsel aktivitelerinde bozulmaya bağlı olarak hastanın şuuru kapanabilir.
Bayılmayla seyreden kalp hastalıkları
Bayılma denince ilk akla gelen kalp hastalıkları ritim bozukluklarıdır. Ritm bozukluklarının bazı türlerinde bayılmalar hatta ani ölüm bile görülebilir. Bu tür vakaların ailelerinde de benzer hikayelerin olması ve sık tekrarlaması bize bayılmanın ritm bozukluğu ile ilgili olabileceğini düşündürür.
Bayılmayla giden bir diğer hastalık ise yaşam sürelerinin artmasıyla daha sık görmeye başladığımız aort darlığıdır. Bu hastalıkta bütün vücuda kanı gönderen aort kapakta kireçlenme sonucunda darlık oluşur. Zamanla kapak o kadar daralır ki bazı durumlarda beyne yeteri kadar kan gönderilemez ve bayılma meydana gelir. Bu hasta grubunda bayılmanın ortaya çıkmaya başlaması hastalığın artık en son evreye geldiğinin göstergesidir ve en kısa zamanda ameliyat veya anjiyografik yöntemle kapağın tedavi edilmesi gerekir.
Bayılma şikayeti ile bir hastaneye gittiğinizde yapılacak testler ; elektrokardiyografi (kalp şeridi ), ekokardiyografi, 24 saat boyunca üzerinizde kalacak olan bir ritim cihazı (ritim holter) başlayıp gerekirse elektrofizyolojik çalışma (anjiyo benzeri bir yöntemle kalbin ritm özelliklerini belirleme ) yapılabilir.