Hipertansiyon kan basıncının yükselmesidir. Burada hangi değerin hipertansiyon olarak kabul edileceği meselesi meslek kuruluşlarının tanımlarına göre değişmektedir. Ancak genel olarak büyük tansiyonun 14 (140) küçük tansiyonun ise 9 (90 ) değerinin üzerinde olması hipertansiyon olarak kabul edilir.
Kan basıncı kalpten atılan kanın vücuda düzgün şekilde ulaştırılması için zorunludur. Ancak bu değerler yükselmeye başladıkça kalp, beyin, böbrekler başta olmak üzere tüm organlara zarar vermeye başlar.
Hipertansiyon tanısı alan hastaların sorduğu ilk soru bende neden hipertansiyon var sorusu oluyor . Bu sorunun yanıtı hastaların %90’dan fazlasında bilinmiyor. Genetik yatkınlık , tuz tüketiminin fazla olması, aşırı kilo , hareketsiz yaşam tarzı hipertansiyona yol açan faktörlerden bazıları ancak altta yatan bir hastalık çoğunlukla bulunmuyor.
Küçük bir grupta ise böbrek hastalıklarının hipertansiyona neden olduğunu biliyoruz bu nedenle özellikle genç yaşta ortaya çıkan veya iyi giderken birden düzeni bozulan tansiyon hastalarının bir böbrek hastalığına ikincil ortaya çıkma ihtimali nedeniyle bu açıdan tetkik ediyoruz.
Hipertansiyon nasıl anlaşılır ?
Tansiyon hastalarının en büyük şanssızlığı başlangıçta hemen hemen hiçbir belirti vermeden organlarımıza büyük zarar vermesidir. Hatta bazı hastalar 170 180’lerdeki kan basıncı değerleri için benim vücudum buna alışkın ifadesini kullanırlar. Oysa vücut için normal kan basıncı bellidir ancak hastanın şikayetinin olmaması bu değerlerin ona zarar vermediği anlamına gelmez.
- Tansiyon yüksekliğinin en tipik bulgusu başın arka tarafında ve ensede olan ağrı şikayetidir. Özellikle nabızla birlikte zonklayıcı şekilde olduğunda tansiyon yüksekliğini düşündürür.
- Sebepsiz yere burun kanamaları tansiyon hastalarında görülen ve artık olayın ciddi noktalara ilerlediğini gösteren belirtilerdendir.
- Sık idrara çıkma
- Yürürken ya da merdiven çıkarken zorlanma
- Kulaklarda çınlama
- Bacaklarda şişlik
Yüksek Tansiyon Nedenleri
- Genetik yatkınlık
- Aşırı tuz tüketimi
- Şişmanlık
- Uyku apnesi
- Stres
- Hareketsiz yaşam tarzı
- Şeker, tiroid ve böbrek hastalıkları
Hipertansiyon Tanısı
Tanıda kullandığımız ilk ve en basit yöntem ofiste yaptığımız kan basıncı ölçümleridir. Bunların dışında hastanın evde yaptığı tansiyon ölçümü takipleri ve 24 saatlik tansiyon holter cihazı ile yapılan ölçümler de bize tansiyon tanısını koymakta bize yardımcı oluyor. Hastanın evde yaptığı tansiyon ölçümlerini koldan ölçüm yapan otomatik cihazlarla yapması önerilmektedir, bilekten ölçüm yapan cihazların güvenilirlikleri o kadar yüksek değildir.
Hipertansiyon Tedavisi
Hipertansiyon tedavisi temelde iki şekilde yapılabilir; yaşam tarzı değişiklikleri ve ilaç tedavisi. Yaşam tarzı değişiklikleri dediğimizde :
- Sigara içiliyorsa bırakma
- Tuzsuz diyet
- Kilo vermek
- Spor yapmak
- Alkol alımını sınırlandırmak
olarak sıralanabilir ve bunların etkisi neredeyse bir ilaç kadardır. Dolayısıyla başlangıç aşamasındaki bir tansiyon hastası yukarıda saydığımız değişimleri uygulayarak ilaç kullanmadan tansiyonlarını düşürebilir.
Ancak bazı hastalar başlangıçta oldukça yüksek değerlerle başvururlar veya tansiyona bağlı olarak ortaya çıkan bazı organ hasarları meydana gelmiştir. Bu hasta grubu için baştan ilaçla başlamak daha iyi olabilir. Bu noktada hastalar arasında yaygın olarak bilinen “bir kez ilaç başlanırsa bir daha bırakmak mümkün olmaz” yanlışını da vurgulamak gerekiyor. Eğer tansiyonlar ilaç tedavisi ile iyi gidiyorsa ve hasta yaşam tarzı değişikliklerine uyuyorsa zamanla ilaçla azaltılabilir hatta doktor kontrolünde tamamen kesilebilir.